/For English scroll below/

Јавна дискусија „Институција за можните иднини – колекцијата како отпор“
6 декември 2018 година (четврток)/ 18:30 часот
Национална галерија на Македонија – Даут пашин амам
Концепт и модерација: Ивана Васева, самостојна кураторка, програмска директорка на ФР~У и надворешна соработничка на НГМ

Учесници:
Чарлс Еш, куратор и директор на Музејот ВанАбе од Ајндховен, Холандија
Алберт Хета, уметник, директор на Стацион – Центар за современа уметност Приштина, Косово

Дискусијата „Институција за можните иднини – колекцијата како отпор“ е настан кој се надоврзува на двете дебати во Националната галерија на Македонија кои се случија во декември минатата година како вовед во одбележувањето на 70-годишниот јубилеј на институцјата.

Додека минатата година двете дебати вклучија поранешни директори и в.д. директори, историчари на уметност и колеги соработници на НГМ, оваа година, таа се манифестира во диксуија со Чарлс Еш, куратор и директор на Музејот ВанАбе од Ајндховен, Холандија, еден од најпознатите куратори во денешнината и Алберт Хета, уметник и директор на Стацион – Центар за современа уметност Приштина, Косово како една од најперспективните инатитуции во регионот, околу значајноста на начините на презентација на колекциите и нивното чување и збогатување.

Во рамките на оваа дискусија Чарлс Еш ќе се претстави со своето предавање насловено „Демодерна можност“ во рамки на кое ќе зборува за уметничките и музејските активности кои се обидуваат да придонесат кон општествена промена. Општеството и културата изгледа дека се наоѓаат во точка на транзиција и дека модерното/постмодерното/алтермодерното објаснување на светот веќе не постои. Прашањето е како да се постави различен начин на гледање и размислување. Презентацијата ќе се обиде да сугерира како да започнеме да одговараме на тој предизвик.

Чарлс Еш е директор на Ван Абе музејот во Ајндховен, Холандија. Тој е професор по современа уметност и кураторство во Централ Сент Мартинс, Лондон и е ко-директор на Afterall Journal and Books. Тој предава на курсот за студии за изложби во Централ Сент Мартинс и на Јан ван Ејк Академијата во Мастрихт.
Надвор од музејот, тој ja ко-курираше изложбата Lost Museum во Кунстал Осло во 2017 год. и Musée Égaré, Printemps de Septembre во Тулуз во 2016 год.; Биеналето во Џакарта во 2015 година; 31-то издание на Биеналето во Сао Паоло во 2014 год.; U3 Триеналето во Љубљана во 2011 год.; Биеналето RIWAQ во Палестина во 2007 год. и 2009 год.; Истанбулското биенале во 2005 год.; Гвангџу биеналето во 2002 год. меѓу другите меѓународни изложби. Тој е претседател на КАСКО, Утрехт. Тој ја доби наградата Принцеза Маргриет во 2012 год. и наградата зна CCS Bard колеџ за кураторска извонредност во 2014 год.

Алберт Хета во оваа прилика ќе го претстави проектот „Враќање во иднината: проект што не требаше да се случи”. Од својот почеток во 2009 год. „Враќање во иднината“ беше обликуван во рамките на програмата на изложбите: Петрит Халилај: Враќање во иднината (17.12.2009 – 02.06.2010), Враќање во иднината: Агим Кавдарбаша (11 / 3/2010 – 02.04.2010), Враќање во иднината: Нусрет Салихамиџиќи (06.06.2010 – 22.06.2010) и Враќање во иднината: Кадер Пагаруша (2010/4/10 / 2010). Следната фаза на проектот бил симпозиумот „Враќање во иднината” (04.04.2011) и панел дискусијата со Зденка Бадовинац, Мехмет Белули и Шуќри Нимани.
Director’s Cut: Реџеп Фери е изложба која не требаше да се случи како дел од проектот „Враќање во иднината”, кураторски проект на Алберт Хета, продуциран за Стацион – Центар за современа уметност Приштина.
Гледајќи во минатото на овој проект, „Враќање во иднината” како проект, на меѓународната сцена, исто така, имал „блиска средба” со поголем „објект” а тоа е уметничкиот саем „Артисима“ (5/11/2010 – 7/11/2010 ). Делот „Враќање во иднината” за саемот бил осмислен од научен комитет кој се состоел од три куратори на музејски колекции: Кристин Масел, кураторка во Центарот Помпиду во Париз, Џесика Морган, кураторка по современа уметност во Тејт Модерн, Лондон и Масимилиано Џони, директор за особени проекти, New museum, Њујорк и уметнички директор на Фондационе Никола Трусарди во Милано. Овој дел бил осмислен не само носејќи го истото име, туку имал и неверојатни сличности со проектот во Приштина, кои се повеќе од интересни да разгледуваат во иднина. „Враќање во иднината” со Реџеп Фери и Џевдет Џафа биле дел од почетната структура на “„Враќање во иднината“ како проект, но биле прекинати во доцната истражувачка фаза на проектот во средината на 2010 год. Процесот на истражување за делото на Реџеп Фери (1937) стигнало до финалната фаза и на оваа презентација ќе се претстави последната точка постигната во работната комуникација со овој голем уметник но и сложена личност. Реџеп Фери е сликар, поет и писател, но пред сè, тој е мислител.

Алберт Хета е уметник, куратор, дизајнер и социјален критичар кој живее и работи во Приштина. Уметничките дела на Хета се често едноставни гестови на интервенција во постоечка општествена ситуација, одговори на дадена ситуација, или преиспитување на постоечки објекти.Неговите значајни дела се: „Време е да се посети: не е потребна виза“, јавна интервенција на билборди на Бритиш ервејс во Приштина (2003); „Амбасада на Република Косово во Цетиње, СЦГ“ (2004) за Биеналето во Цетиње, курирано од Рене Блок и Наташа Илиќ; и неговиот „Косовски павилјон Венециско биенале 2005“ (2005); дистрибуирани во соработка со e-flux, не се само инсталации или потези на апропријација, туку и чин на ангажирање и односи со условите под кои делата биле прифатени од кураторите, медиумите, политичарите и јавноста.
Од 2006 год., неговото дело е канализирано преку заедничка/ колаборативна интервенција, проектна институција Стацион – Центар за современа уметност Приштина.
Во 2015 год., Стацион – Центарот за современа уметност Приштина ја иницираше „Летна школа како школа“, колаборативна интердисциплинарна уметничка и образовна платформа. Првично инспириран од случајот на Косово, каде што образовниот систем бил структуриран во средината на 1970-тите години, „Летната школа како школа“ е дизајнирана да го обедини и дисеминира критичкото знаење и да одговори на релевантните предизвици на денешницата, имплементирајќи нови модели и можности во уметничкото образование и уметничката соработка.

Дискусијата ќе се одржува на англиски јазик.

Оваа дискусија е дел од курираната групна изложба на Ивана Васева во НГМ која ќе се случува во јуни 2019 година а оваа година се надоврзува на истражувачкиот проект на асистентот на Музејот на американска уметнот од Берлин. Настанот е организиран во соработка на Град Скопје, Национална галерија на Македонија и организацијата Факултет за работи што не се учат (ФР~У).

Public discussion “Institution for possible futures – the collection as resistance”
December 6, 2018 (Thursday) / 18:30
National Gallery of Macedonia – Daut Pasha Hamam
Concept and moderation: Ivana Vaseva, freelance curator, program director of FR~U and external collaborator of NGM

Participants:
Charles Esche, curator and director of the Van Abbemuseum in Eindhoven, Netherlands
Albert Heta, artist, director of Stacion – Center for Contemporary Art Prishtina, Kosovo

The discussion “Institution for Possible Futures – Collection as resistance” is an event that builds upon the two debates in the National Gallery of Macedonia that took place last December as an introduction to marking of the 70th anniversary of the institution.

While last year, both debates included former directors, art historians and colleagues collaborators of NGM, this year it manifests through a discussion with Charles Esche, curator and director of the Van Abbemuseum in Eindhoven, the Netherlands, one of the most prominent curators in the contemporary art context and Albert Heta, an artist and director of Stacion – Center for Contemporary Art Prishtina, Kosovo, one of the most respectable institutions in the region, about the importance of exhibition displays and their preservation and enrichment.

In the frames of this discussion Charles Esche will talk about the “Demodern Possibility”or the artistic and museum activities that seek to contribute to social change. Society and culture seem to be at a transition point and the modern / postmodern / altermodern explanation of the world no longer holds. The question is how to embrace a different way of seeing and thinking. The talk will suggest how we can begin to answer to that challenge.

Charles Esche is director of Van Abbemuseum, Eindhoven; professor of contemporary art and curating at Central Saint Martins, London and co-director of Afterall Journal and Books. He teaches on the Exhibition Studies MRes course at CSM, and at Jan van Eyck Academie, Maastricht.
Outwith the museum, he (co) curated Lost Museum, Kunsthalle Oslo, 2017 and Musée Égaré, Printemps de Septembre, Toulouse 2016; Jakarta Biennale 2015; 31st Sao Paulo Bienal, 2014, U3 Triennale, Ljubljana, 2011; RIWAQ Biennale, Palestine, 2007 and 2009; Istanbul Biennale, 2005; Gwangju Biennale, 2002 amongst other international exhibitions. He is chair of CASCO, Utrecht. He received the 2012 Princess Margriet Award and the 2014 CCS Bard College Prize for Curatorial Excellence.

Albert Heta on this occasion will present the project “Back to the future: A project that was not supposed to happen”.
Since its begging in 2009, “Back to the Future” was shaped within the exhibitions’ program as: Petrit Halilaj: Back to the future (17/12/2009 – 6/2/2010), Back to the future: Agim Cavdarbasha (11/3/2010 – 2/4/2010), Back to the future: Nysret Salihamixhiqi (1/6/2010 – 22/6/2010) and Back to the future: Kader Pagarusha (4/9/2010 – 2/10/2010). The next stage of the project was the symposium “Back to the future” (7/4/2011) and the panel discussion with Zdenka Badovinac, Mehmet Behluli and Shyqri Nimani.
The Director’s Cut: Rexhep Ferri is the exhibition that is not supposed to happen as part of the project “Back to the Future”, a curatorial project by Albert Heta, produced for Stacion – Center for Contemporary Art Prishtina.
Looking in the past of this project, “Back to the future” as a project in the international scene also had a ‘close encounter’ with a larger ‘object’, Artissima art fair (5/11/2010 – 7/11/2010). The section “Back to the future” for this event was conceived by a Scientific Committee consisting of three curators of museum collections: Christine Macel, Curator Centre Pompidou, Paris, Jessica Morgan, Curator Contemporary Art, Tate Modern, London and Massimiliano Gioni, Director of Special Projects, New Museum of Contemporary Art, New York and Artistic Director Fondazione Nicola Trussardi, Milan. This section was created not only with the same name but also incredible similarities with the project in Prishtina that are more than only interesting to work with in the future. “Back to the Future” with Rexhep Ferri and Xhevdet Xhafa were parts of the initial structure of “Back to the Future” as a project. Both were cancelled in the late research phase of the project in mid 2010. The process of researching the work of Rexhep Ferri (1937) had reached the final phase and this presentation will project the final meeting point reached in the working communication with this great artist and a complex personality. Rexhep Ferri is a painter, poet and writer, but above all he is a thinker.

Albert Heta is an artist, curator, designer and social critic based in Prishtina. Heta’s works in contemporary art are often simple acts of intervention in an existing social condition, responses to a given situation, or rethinking of existing objects.
His notable works It’s time to go visiting: No visa required, a public intervention on British Airways billboards in Prishtina (2003); Embassy of the Republic of Kosova in Cetinje, SCG (2004) for the Cetinje Biennale, curated by Bene Block and Nataša Ilić; and his Kosovar Pavilion Venice Biennial 2005 (2005); distributed in collaboration with e-flux, are not merely the installations or acts of appropriation, but also acts of engagement and relations with the conditions under which the works were accepted by the curators, media, politicians, and the public.
Since 2006, his work is also channelled through a collaborative intervention, project institution Stacion – Center for Contemporary Art Prishtina.
In 2015, Stacion – Center for Contemporary Art Prishtina initiated Summer School as a School, a collaborative interdisciplinary art and educational platform. Originally inspired by the case of Kosovo, where the education system was structured in the mid-1970s, Summer School as School is designed to unite and disseminate critical knowledge and address relevant challenges of today, implementing new models and possibilities in art education and artistic collaboration.

The discussion will be in English.

This discussion is part of the curated group exhibition by Ivana Vaseva that will happen in June 2019 and this year is connected to the research project of the Assistant of the Museum of American Art in Berlin. The event was created through the collaboration with the City of Skopje, the National Gallery of Macedonia and the Faculty of things that can’t be learned (FR~U).